ช่วงนี้อยู่ในเทศกาลงานกฐินบางวัดเสร็จสิ้นไปแล้ว บางวัดกำลังเตรียมงาน จะต้องดำเนินการให้เสร็จก่อนวันที่ 25 พฤศจิกายน 2558 ซึ่งเป็นวันสุดท้ายของกฐิน  บางท่านเดินทางไปงานทิดกฐินมี่ต่างจังหวัด โดยเฉพาะช่วงวันหยุดเสาร์อาทิตย์จะมากเป็นพิเศษ  วัดวาอารามที่เคยมีพระภิกษุสามเณรอยู่จำพรรษาก็ลดปริมาณลง ส่วนหนึ่งได้ล่าสิกขาออกไปทำหน้าที่ของประชาชนพลเมือง เพราะลางานได้เพียงสามเดือน มีเพียงบางส่วนที่ไม่อาจจะเดินทางไปไหนได้ เพราะมีงานประจำที่จะต้องทำ เป็นงานประจำที่ไม่มีเทศกาล

           มีผู้หวังดีท่านหนึ่งส่งภาพยนตร์เรื่อง “Everest” ในชื่อภาษาไทยว่า “ไต่ฟ้าท้านรก” มาให้ชม  ดูไปก็ตั้งคำถามไปว่า “คนพวกนี้เสี่ยงอันตรายเพื่ออะไรกัน พวกเขาเดินทางไปที่ยอดเขาทำไมกัน ไปทำอะไรที่ภูเขาที่เต็มไปด้วยอันตรายเยี่ยงนี้”  หลายชีวิตสิ้นลมหายใจนอนตายอยู่บนกองหิมะ ดูไปคล้ายชีวิตนี้ไร้ค่าสิ้นราคาอย่างไรไม่รู้ ทุกย่างก้าวเต็มไปด้วยภยันตรายพร้อมที่จะกลืนกินชีวิตได้ทุกเมื่อ ช่วงที่เริ่มดูภาพยนตร์นั้น มีฝีเม็ดหนึ่งเริ่มก่อตัวขึ้นที่บริเวณใต้หัวเข่าได้สองสามวันแล้ว เริ่มแสดงอาการปวดรบกวนบ้างแล้ว

           ช่วงนี้อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย หนาวๆร้อนๆ บางวันมีฝนตกลงมาอย่างหนัก สุขภาพร่างกายกรำงานมาหนักเกิดเจ็บป่วยโดยไม่มีสาเหตุ แม้จะพยายามพักผ่อนให้มากขึ้น  แต่ก็ช่วยอะไรได้ไม่มากนัก อาการภูมิแพ้ยังคงมาเยือนอย่างต่อเนื่อง มีฝีเม็ดหนึ่งโผล่ขึ้นบริเวณหัวเข่า เม็ดใหญ่พอสมควร ต้องรับประทานยาระงับปวดและยาแก้อักเสบหลายวัน และมีอาการข้างเคียงคือมักจะง่วงเหงาหาวนอนตลอดทั้งวัน จะโทษอะไรก็ไม่ได้นอกจากเป็นกรรมของวัฏสังสาร การเจ็บป่วยเป็นเรื่องธรรมดา  ป่วยขึ้นมาก็ต้องรักษาว่ากันไป หากหายดีพอมีแรงก็ทำงานต่อไป หากไม่หายก็ส่งซากร่างขึ้นเมรุทำฌาปนกิจก็เท่านั้น ชีวิตต่างสิ้นสุดที่เชิงตะกอน

          ในยุคที่ความเจริญทางเทคโนโลยีดำเนินไปอย่างไม่มีวันจบสิ้น เครื่องใช้บางอย่างซื้อมาได้เพียงไม่กี่เดือนก็เริ่มจะกลายเป็นของเก่า เพราะมีสินค้ารุ่นใหม่ออกมาแทนที่ อย่างเช่นโทรศัพท์พึ่งซื้อมาใช้งานได้เพียงไม่กี่เดือนก็มีรุ่นใหม่ออกมาแทนที่แล้ว ทั้งๆที่เครื่องเก่าก็ยังพอใช้งานได้ แต่กลับกลายเป็นสิ่งที่กำลังล้าสมัย  ในขณะที่สิ่งของบางอย่างยิ่งมีอายุมาก ยิ่งเก่าแก่มากเท่าไหร่กลับยิ่งมีคุณค่า เชนโบราณวัตถุ โบราณสถานเป็นต้นยิ่งเก่ายิ่งมีคุณค่า บางอย่างประเมินค่ามิได้

              ฝนโปรยปรายมาหลายวัน พอฝนเริ่มจางความหนาวก็เริ่มมาเยือน ช่วงนี้อาจจะพอเรียกว่าเป็นช่วงปลายฝนต้นหนาว อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย หากไม่ดูแลรักษาสุขภาพให้ดี อาจจะเจ็บป่วยด้วยโรคอากาศเปลี่ยนแปลงก็ได้ แต่ทว่าบางครั้งเพราะหน้าที่การงานบีบบังคับ ก็ทำให้ต้องเร่งทำงานจนแทบจะหาเวลาพักผ่อนไม่ได้ มนุษย์มิใช่เครื่องจักรต้องพักกายพักใจกันบ้าง ควรหาสถานที่ที่เป็นรมณียสถานอันน่ารื่นเริงบันเทิงใจเพื่อพักผ่อนกายคลายกังวลบ้าง

          ถึงแม้ว่ามนุษย์จะเกลียดกลัวความแก่ชราสักปานใดก็ตาม แต่ทว่าในความเป็นจริงหากมีอายุยืนยาวผ่านวันเวลามาได้ก็ต้องแก่ชราไปตามอายุขัย เราหนีแก่ไม่ได้ หนีตายไม่พ้น ทุกคนต้องพานพบ คนแก่บางคนเบื่อหน่ายในชีวิต พอเริ่มแก่ก็เริ่มป่วย จากนั้นไม่นานก็ลาโลก แต่มีคนแก่อีกมากมายที่แม้จะมีอายุมากแต่ก็ยังมีสุขภาพแข็งแรง มีจิตใจที่เบิกบานสำราญใจพร้อมที่จะอยู่สู้ต่อไปในโลกนี้ได้อย่างอาจหาญ คนแก่หรือปัจจุบันมีคำเรียกขานที่ฟังรื่นหูขึ้นว่า “คนสูงอายุ” เริ่มต้นที่อายุหกสิบปีในวัยเกษียณอายุราชการ

      ก่อนเดินทางไปอังกฤษคิดไว้ในใจว่าประเทศนี้คงเจริญรุ่งเรืองด้วยสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ อาคารบ้านเรือนคงใหญ่โตโอฬาร ตึกรามบ้านช่องคงต้องเต็มไปด้วยอาคารที่ทันสมัย  จนไม่เคยคิดอยากจะไปประเทศนี้มาก่อนเลย  เพราะไม่เคยคิดอยากจะไปประเทศที่เจริญรุ่งเรืองด้วยวัตถุต่างๆเลย  เพียงแค่เดินผ่านย่านสุขุมวิทก็เหมือนกับได้ไปอังกฤษแล้ว แต่ทว่าความคิดกับข้อเท็จจริงที่ปรากฏอาจจะมิใช่สิ่งเดียวกันก็ได้

          ได้ยินใครบางคนบอกว่าไม่ค่อยมีเพื่อน จะคบหากับใครสักคนก็ต้องคิดแล้วคิดอีก เพราะเพื่อนกินหาง่าย แต่เพื่อนตายหายาก บางคนจึงเป็นผู้มีเพื่อนน้อย บางครั้งการมีเพื่อนน้อยก็ยังดีกว่ามีเพื่อนมากแต่พึ่งพาอาศัยอะไรไม่ค่อยได้  แต่หากจะมองอีกมุมหนึ่งคนเรามีทุกอย่างที่พร้อมจะเป็นเพื่อนกับเราได้ทุกเมื่อ ธรรมชาติแม่น้ำ ภูผา ป่าไม้ล้วนสามารถเป็นเพื่อนกับมนุษย์และสรรพสัตว์ได้ ถ้าเราเปิดใจพร้อมที่จะคบหาเพื่อนก็มีอยู่ทั่วไป

         เข้าอบรมในโครงการการเขียนข้อเสนอโครงการวิจัยเพื่อของบประมาณสนับสนุนสภาวิจัยแห่งชาติ โดยสถาบันวิจัยญาณสังวร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัยเป็นเจ้าภาพในการจัดโครงการ มีผู้สนใจที่จะยื่นเสนอหัวข้อโครงการวิจัยจำนวนมาก มาจากหลายจังหวัดจากทั่วทุกภาคของประเทศไทยที่มีวิทยาเขตของมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัยตั้งอยู่ เนื่องจากผู้ที่ต้องการจะเสนองานจะต้องเข้าอบรมฟังคำวิเคราะห์และคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านการวิจัยก่อน จึงจะมีสิทธิ์ยื่นเรื่องต่อสภาวิจัยแห่งชาติได้