ฝนโปรยปรายมาหลายวัน พอฝนเริ่มจางความหนาวก็เริ่มมาเยือน ช่วงนี้อาจจะพอเรียกว่าเป็นช่วงปลายฝนต้นหนาว อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย หากไม่ดูแลรักษาสุขภาพให้ดี อาจจะเจ็บป่วยด้วยโรคอากาศเปลี่ยนแปลงก็ได้ แต่ทว่าบางครั้งเพราะหน้าที่การงานบีบบังคับ ก็ทำให้ต้องเร่งทำงานจนแทบจะหาเวลาพักผ่อนไม่ได้ มนุษย์มิใช่เครื่องจักรต้องพักกายพักใจกันบ้าง ควรหาสถานที่ที่เป็นรมณียสถานอันน่ารื่นเริงบันเทิงใจเพื่อพักผ่อนกายคลายกังวลบ้าง
พื้นที่ในกรุงเทพมหานครเต็มไปด้วยคอนกรีต ไม่ว่าจะเป็นถนนหนทาง บริเวณพื้นที่ว่างระหว่างอาคารบ้านเมืองก็มักจะเททับพื้นดินด้วยปูนหรือคอนกรีต จนแทบจะหาพื้นที่ที่เป็นดินไม่ค่อยได้ จึงมีผู้นิยมเรียกกรุงเทพและปริมณฑลว่าป่าคอนกรีต
พื้นที่บางแห่งที่มหามกุฏราชวิทยาลัยยังมีน้ำนองขัง แต่ตอนเช้ามีแดดทักทายตั้งแต่เช้า อากาศยามฟ้าหลังฝนกำลังเย็นสบาย ดอกไม้ใบหญ้าชูดอกออกใบทักทายกับแดดยามสาย สายลมหนาวโชยแผ่ว ดอกไม้ใบหญ้าก็ไหวโอนเอนไปตามแรงลม เป็นยามสายที่อากาศดีมาก กลางป่าคอนกรีตยังมีสถานอันน่ารื่นรมย์ให้ได้สัมผัสอยู่บ้าง
เนื่องจากสองสามวันเป็นช่วงที่มีการตรวจประเมินคุณภาพการศึกษาภายในระดับหลักสูตร แม้ว่าการเรียนการสอนจะดำเนินไปตามปรกติ แต่เมื่อเดินไปที่ห้องเรียน นักศึกษาก็บอกว่าวันนี้นักศึกษาเข้าใจว่าเป็นวันหยุดจึงมาเรียนเพียงไม่กี่คน จึงมอบหมายงานให้นักศึกษาแทนการสอน จากนั้นก็ถือกล้องได้เดินเล่นหาถ่ายภาพแก้เหงา
การตรวจประเมินคุณภาพการศึกษาภายในระดับหลักสูตร ประจำปีการศึกษา 2557 ซึ่งเป็นการตรวจสอบงานที่ทำไปแล้ว งานส่วนมากเสร็จสิ้นไปแล้ว เอกสารก็ไม่ค่อยได้เก็บไว้ ต้องสืบค้น ค้นหาบางอย่างที่ยังไม่ได้ทำก็ต้องทำให้มีไว้ก่อน เพราะหากไม่ทำหลักสูตรก็อาจจะไม่ผ่านการตรวจประเมิน ก็ต้องปิดหลักสูตรไป ซึ่งมหาวิทยาลัยคงไม่ค่อยชอบใจกับคำว่าการปิดหลักสูตรสักเท่าไหร่
หน้าที่หลักคือเป็นอาจารย์ประจำหลักสูตรสาขาเดียว แต่เปิดสอนสองระดับ จึงต้องทำงานหนักสองเท่า เอกสารก็ไม่ค่อยได้เก็บรักษาไว้ ดังนั้นงานในช่วงสองอาทิตย์ก่อนมีการประเมินจึงอยู่ที่ห้องทำงานเป็นหลัก ค้นหาเอกสาร นั่งหน้าจอคอมพิวเตอร์ ตั้งแต่เช้าจนเย็น จึงไม่เคยได้เดินออกนอกเส้นทาง แม้ต้นไม้ใบหญ้าจะชูช่อทักทายก็แทบจะไม่เคยได้ยิ้มตอบ ไม่ค่อยได้เดินย่ำไปบนดินโคลน ส่วนมากมักจะเดินบนป่าคอนกรีตจนเคยชิน
การตรวจประเมินคุณภาพเสร็จสิ้นไปแล้ว มีเวลาว่างอีกสองวันก่อนจะถึงงานการประชุมเสนองานวิจัยของบัณฑิตวิทยาลัยในวันเสาร์อาทิตย์ การเตรียมงานมีความพร้อมเกือบจะสมบูรณ์แล้ว รอเพียงกำหนดวันเวลาจะมาถึง วันนี้ขอพักผ่อนหย่อนใจสักวัน
กำลังก้มๆเงยๆถ่ายภาพดอกไม้ ใบหญ้า เพลินๆ ก็เห็นกสิกะ ชินากรณ์ กำลังยืนยิ้มถือกล้องในมือเหมือนกัน จึงยิ้มทักทาย “วันนี้ไม่มีสอนหรือครับหลวงตา”
จึงตอบว่า “ปิดให้งานประกันเขานะ มีเวลาได้ชื่นชมธรรมชาติบ้าง กำลังตามผีเสื้อฝูงใหญ่อยู่นี่ มันไม่ค่อยหยุดนิ่งให้ถ่ายภาพเลย”
“ผีเสื้อก็ต้องบินสิครับ จะให้นิ่งเหมือนต้นไม้ได้อย่างไรกัน”
การถ่ายภาพคือการพักผ่อนอย่างหนึ่ง เป็นช่วงที่ปล่อยใจให้ว่าง ทำในสิ่งที่ชอบ ทักทายกันตามธรรมเนียมทแล้วก็แยกทางเดินไปอีกมุม ถ่ายภาพดอกไม้ ใบหญ้าตามที่พอจะหาได้ การมีเพื่อนที่เข้าใจอย่างนี้ ชีวิตก็ดูจะมีความเพลิดเพลินดี บางครั้งแม้สิ่งที่อยู่ใกล้ๆตัว เราเองก็ไม่ค่อยได้สังเกต หากพิจารณาบ้างในบางเวลา แม้ดอกหญ้าก็มีความสวยงามให้ได้ชื่นชม
ในสมัยพุทธกาลผู้แสวงหาความหลุดพ้นย่อมแสวงหาสถานที่อันน่ารื่นรมย์ใจ แม้แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็เดินทางเพื่อแสวงหาสถานที่อันน่ารื่นรมย์เหมาะสมในการปฏิบัติ ดังที่แสดงไว้ในมัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ (13/491/339) ความว่า “ดูกรราชกุมาร เมื่ออาตมภาพแสวงหาอยู่ว่าอะไรเป็นกุศล ค้นคว้าสันติวรบท อันไม่มีสิ่งอื่นยิ่งขึ้นไปกว่า เที่ยวจาริกไปในมคธชนบทโดยลำดับ บรรลุถึงอุรุเวลาเสนานิคม ณ ที่นั้น อาตมภาพได้เห็นภาคพื้นน่ารื่นรมย์ มีไพรสณฑ์น่าเลื่อมใส มีแม่น้ำไหลอยู่ น้ำเย็นจืดสนิท มีท่าน้ำราบเรียบ น่ารื่นรมย์ และมีโคจรคามโดยรอบ อาตมภาพได้มีความคิดเห็นว่า ภาคพื้นน่ารื่นรมย์หนอ ไพรสณฑ์ ก็น่าเลื่อมใส แม่น้ำก็ไหล น้ำเย็นจืดสนิท ท่าน้ำก็ราบเรียบน่ารื่นรมย์ และโคจรคามก็โดยรอบ สถานที่เช่นนี้สมควรเป็นที่ตั้งความเพียรของกุลบุตรผู้ต้องการความเพียรหนอ ดูกรราชกุมาร อาตมภาพนั่งอยู่ ณ ที่นั้นนั่นเอง ด้วยคิดเห็นว่า สถานที่เช่นนี้สมควรเป็นที่ทำความเพียร”
ช่วงก่อนเที่ยงแดดกำลังร้อน ลมก็แรง ต้นไม้ใบหญ้าก็เอนลู่ไปตามแรงลม ไม่เหมาะกับการถ่ายภาพในระยะใกล้ แม้จะอยู่กลางแดดแต่ทว่าจิตใจกลับหวนคิดไปถึงสถานที่ที่เคยจำพรรษาในชนบทซึ่งอยู่ในป่าแวดล้อมไปด้วยต้นไม้ใหญ่ มีร่มเงาให้พักพาอาศัย ฝูงนกร้องระงมไพร แต่กลับไม่รู้สึกเบื่อหน่ายหรือรำคาญใจเลย เสียงร้องของสกุณาเหมือนเสียงดนตรีแห่งพงไพร เสียงกอไผ่เบียดเสียดสีเมื่อลมพัดผ่าน เหมือนเสียงบรรเลงแห่งดุริยางคศิลป์อันไร้ขีดจำกัด ฝูงสัตว์ป่าเช่นกระรอก กระแตวิ่งเล่นตามลานวัด บางครั้งหันกลับมาทักทาย จากนั้นก็วิ่งขึ้นสู่ต้นไม้ใหญ่ หายไปในราวป่า เป็นความธรรมดาของธรรมชาติ ที่ไม่ต้องมีอะไรมาปรุงแต่งเลย ทุกสิ่งเป็นไปตามที่ควรจะเป็น แต่นั่นคือสุนทรียแห่งธรรมชาติที่มีความงดงามอยู่ในตัวเอง
เดินกลับห้องทำงานที่มีแต่กองหนังสือและอุปกรณ์ที่ทันสมัยเช่นเครื่องคอมพิวเตอร์เป็นต้น แม้จะเป็นเพียงเครื่องมือทำงาน แต่ในยุคสมัยปัจจุบันก็แทบจะขาดอุปกรณ์เหล่านี้ไม่ได้ เมื่ออยู่กับสิ่งที่บ่งบอกถึงความเจริญของยุคสมัย แต่ทว่าทำไมจิตใจกลับย้อนคิดไปถึงป่าเขาลำเนาไพร น่าจะถึงเวลาที่สมควรจะย้อนกลับคืนสู่ป่าดงพงไพรดินแดนแห่งความทรงจำที่ตราตรึงอยู่ในจิตใจ คงใกล้เวลาที่จะโบกมือลาป่าคอนกรีตไปพำนักในป่าอันเป็นรมณียสถานแห่งธรรมชาติเสียที
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
15/10/58