การศึกษาของพระภิกษุสามเณรทั่วไปเมื่อบรรพชาอุปสมบทแล้ว จะมีการศึกษาธรรมวินัย กองธรรมสนามหลวงกำหนดหลักสูตรนักธรรมไว้สามระดับคือนักธรรมชั้นตรี นักธรรมชั้นโท และนักธรรมชั้นเอก และกำหนดให้มีการเรียนการสอนตามโรงเรียนพระปริยัติธรรมในสำนักเรียนต่างๆทั่วประเทศ และกำหนดให้มีการสอบปีละหนึ่งครั้งเรียกว่า “สอบธรรมสนามหลวง” นักธรรมชั้นตรีกำหนดไว้ประมาณเดือนตุลาคม ส่วนนักธรรมชั้นโทและชั้นเอกกำหนดวันสอบไว้ประมาณเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนธันวาคม ในช่วงหลังมีหลักสูตรธรรมศึกษาสำหรับประชาชนทั่วไป กำหนดไว้สี่วิชาคือ กระทู้ธรรม ธรรม พุทธประวัติ วินัยและศาสนพิธี วันนี้ได้รวบรวมตำราว่าด้วยนักธรรมและธรรมศึกษาเพื่อที่ผู้สนใจจะได้ดาวโหลดมาอ่านและศึกษาได้โดยสะดวก

      มีนักศึกษาถามว่า "การเรียนภาษาบาลีในระดับปริญญาตรีกับการเรียนภาษาบาลีของคณะสงฆ์ต่างกันอย่างไร ทำไมภาษาบาลีเพื่อการศึกษาค้นคว้าพระพุทธศาสนา ถึงเข้าใจยาก" ได้ตอบบนักศึกษาท่านนั้นไปว่า "ในส่วนของพระภิกษุสามเณรต้องใช้เวลาในการศึกษาชั้นละหนึ่งปีเต็มๆจึงจะสอบครั้งหนึ่ง ปีหนึ่งมีสอบครั้งเดียว อาจจะมีบางชั้นที่ต้องสอบซ่อมบางรายวิชา ส่วนนักศึกษาเรียนเทอมเดียวไม่เกินสิบหกสัปดาห์ จะให้เข้าใจภาษาบาลีเหมือนพระภิกษุสามเณรจึงเป็นเรื่องยาก แต่หากใครอยากศึกษาเรียนรู้ภาษาบาลีก็สามารถเข้าศึกษาในแผนกบาลีศึกษาที่เปิดสอนสำหรับแม่ชีและประชาชนทั่วไป สำนักงานใหญ่อยู่ที่วัดบวรนิเวศวิหาร หรือจะติดต่อสอบถามรายละเอียดได้ที่กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย ศาลายา นครปฐมก็ได้ ใครที่สอบได้เป็นเปรียญเหมือนพระภิกษุสามเณร หลักสูตรใช้หนังสือและตำราอย่างเดียวกัน หนังสือเรียนมีรายละเอียดดังต่อไปนี้

          วันที่ 4 ตุลาคม 2555 ดวงอาทิตย์พึ่งกล่าวคำอำลาขอบฟ้าไปไม่นานรัตติกาลพึ่งเริ่มต้น ฟ้าก็ส่งเสียงคำรามมาตั้งแต่เวลาประมาณหนึ่งทุ่ม ลมพัดแรงมากต้นไม้ใบหญ้าปลิวว่อน เสียงหน้าต่างกุฏิที่พักที่หลุดจากตะขอเกี่ยวเสียงดังแทรกเข้ามาเป็นระยะ จึงบอกให้สามเณรเดินหาว่าเสียงมาจากที่ไหนให้รีบปิดหน้าต่าง ฝนค่อยๆลงเม็ดทีละน้อย หนึ่งทุ่มครึ่งเข้าห้องเรียนเริ่มต้นสอนหนังสือ สามเณรที่เป็นนักเรียนมานั่งรออยู่แล้ว แต่พอสอนหนังสือไปได้สักพักไฟฟ้าก็ดับๆติดๆหลายครั้ง จนกระทั่งเวลาหนึ่งทุ่มห้าสิบห้านาทีกระแสไฟฟ้าทั่วทั้งซอยวงศ์สว่าง กรุงเทพมหานครก็ดับสนิท ท่ามกลางฝนที่ตกลงมาอย่างหนัก
 

          วันที่ 3 ตุลาคม 2555 รับนิมนต์ไปฉันภัตตาหารเพลในงานบำเพ็ญพระกุศลคล้ายวันประสูติ เจริญพระชันษา 99 ปี สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก  ฉันภัตตาหารเพลเสร็จได้รับแจกหนังสือเกี่ยวกับสมเด็จพระสังฆราชนมาหลายเล่มเช่นพระผู้สำรวมพร้อม  พระพุทธศาสนากับสังคมไทย  ตนอันเป็นที่รักยิ่งของตน รวบรวมพระคติธรรม เนื่องในวันคล้ายวันประสูติ เจริญพระชันษา 99 ปี สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ขออนุญาตนำพระคติธรรมบางส่วน บทประพันธ์ของเจ้าพระคุณสมเด็จพระญาณสังวรฯ มาให้อ่าน ในวันคล้ายวันประสูติ เจริญพระชันษา 99 ปี 3 ตุลาคม 2555

         ตามพุทธประวัติคนสมัยก่อนบางคนพอฟังธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง บางคนพอฟังธรรมเทศนาจบก็ได้บรรลุพระอรหันต์ทันที เลยมีคำถามว่าคนสมัยนั้นมีกิเลสเบาบางกว่าคนในปัจจุบันหรืออย่างไร หรือว่าเพราะพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้าเข้าถึงจิตใจได้ดีกว่า ทั้งๆทีในปัจจุบันพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้ามีบรรจุในพระไตรปิฎก บางคนอ่านแล้วอ่านอีก จนแทบจะจดจำเนื้อหาในพระไตรปิฎกได้ทั้งเล่ม ที่ประเทศพม่ามีพระสงฆ์ที่ท่องจำพระไตรปิฎกได้ครบทุกเล่ม ท่องบ่นสาธยายได้จนจบ แต่ก็ได้แต่เพียงจดจำ เพราะท่านที่ทรงจำพระไตรปิฎกได้ก็ยังไม่บรรลุธรรมขั้นสูง หรือว่ากิเลสในสมัยพุทธกาลกับกิเลสในสมัยปัจจุบันได้รับการพัฒนาตามความเจริญของโลกไปด้วย
 

          งานเทศน์มหาชาติวัดมัชฌันติการามผ่านไปด้วยดี แม้ว่าตอนเช้าจะมีฝนตกลงมาบ้าง แต่พอสายหน่อยฝนก็หยุดตก แม้ว่าฝนจะตกแดดจะออกอย่างไรงานก็ต้องดำเนินไป อยู่ใต้ฟ้าจะกลัวอะไรกับฝน หากคิดจะจัดงานในวันที่ฝนไม่ตกก็ต้องเลื่อนไปเป็นหน้าร้อน จัดงานหน้าฝนก็ต้องเสี่ยงวัดดวงเอาเอง ปีนี้คนมาร่วมงานไม่มาก แต่ได้ปัจจัยมากกว่าทุกปี คงมาจากหลายสาเหตุ บางคนกลัวฝน บางคนกลัวว่าน้ำจะท่วมบ้าน แม้จะมาร่วมงานไม่ได้แต่ก็ยังฝากปัจจัยมาทำบุญ สำหรับคนที่มาฟังทุกปียังคงเห็นหน้าอยู่เหมือนเดิม ถึงจะมีบางคนไม่อยู่แล้ว ส่วนคนที่อยู่ยังคงมาร่วมงานตามปรกติ ธรรมเนียมของคนที่นี่ถือปฏิบัติกันง่ายๆคือ "คนที่ตายให้เผา คนเมาหลีกให้ไกล ส่วนคนที่ยังมีลมหายใจมาฟังเทศน์มหาชาติ"
 

             แม้ว่างานมหาชาติวัดมัชฌันติการามจะเริ่มต้นในวันพรุ่งนี้ แต่ว่าการจัดเตรียมสถานที่ได้เริ่มมาตั้งแต่เช้า พระภิกษุสามเณรพร้อมทั้งอุบาสกอุบาสิกามาร่วมในการจัดเตรียมสถานที่ ท่ามกลางสายฝนที่โปรยปรายมาตั้งแต่เมื่อคืนซึ่งตกหนักมาก แม้ตอนเช้าก็ยังพรำไม่หยุด สถานที่จึงแฉะไปด้วยน้ำฝน การจัดสถานที่นั้นมีวัตถุประสงค์คือเนรมิตศาลาการเปรียญให้เป็นป่าเพราะเชื่อกันว่าพระเวสสันดรพร้อมทั้งนางมัทรี และกัณหา ชาลีได้เสด็จออกจากกรุงสีพีเพื่อบำเพ็ญทานบารมีในป่า

         ก่อนที่เจ้าชายสิทธัตถะจะตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าก็ได้สร้างบารมีมาหลายชาตินานถึงสี่อสงขัยแสนกัปป์ จนกระทั่งชาติสุดท้ายก่อนที่จะประสูติในศากยราชสกุลในนามเจ้าชายสิทธัตถะและได้ออกบวชเมื่อมีพระชนมายุได้ 29 พรรษา ปฏิบัติตน ศึกษาค้นคว้าหาทางพ้นทุกข์ จนกระทั่งทรงชนะมารบรรลุพระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณในวันเพ็ญเดือนวิสาขบูชา เมื่อสองพันหกร้อยปีที่ผ่านมา ชาวพุทธทั่วโลกจัดงานเฉลิมฉลองวันคล้ายวันตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า เรียกว่า “พุทธชยันตี” พุทธศาสนิกชนส่วนหนึ่งมักนิยมจัดงานเทศน์มหาชาติเป็นการนำเอาประวัติการบำเพ็ญทานบารมีของพระพุทธเจ้าชาติสุดท้ายเมื่อครั้งกำเนิดเสวยพระชาติเป็นพระเวสสันดร มาแสดงให้ปรากฏ จะได้เป็นแบบอย่างในการบำเพ็ญบารมีซึ่งไม่ได้ทำครั้งเดียวแต่กระทำติดต่อกันมาหลายชาติ ผู้ที่กำลังบำเพ็ญบารมีจะได้มีตัวอย่างที่ดีและมีวิธีปฏิบัติ
 

           งานเทศมหาชาติวัดมัชฌันติการาม ทางวัดได้มอบหมายให้คณะครู นักเรียนโรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดมัชฌันติการามเป็นคณะผู้ดำเนินการ เริ่มตั้งแต่พิมพ์ซองบอกบุญ แจ้งข่าว ประชาสัมพันธ์งาน นิมนต์พระนักเทศน์ จัดสถานที่ จัดเตรียมอาหาร ต้อนรับญาติโยมผู้มาร่วมทำบุญ โดยมีเจ้าอาวาส ผู้ช่วยเจ้าอาวาสเป็นที่ปรึกษา  พิมพ์ซองไม่มากแจ้งข่าวแก่ญาติโยมที่มาวัดฟังธรรมในธรรมสวนะก็เกือบหมดแล้ว งานจัดไม่ใหญ่โตอะไร แม้ว่าชื่องานจะยิ่งใหญ่นั่นคือ “มหาชาติ”มีวัตถุประสงค์ในการจัดจัดงานสองข้อคือเพื่อรักษาประเพณีการเทศน์มหาชาติให้คงอยู่คู่กับวัฒนธรรมไทยต่อไป  อีกประการหนึ่งคือเพื่อหาทุนเป็นค่าใช้จ่ายในการจัดการศึกษาของสำนักศานศึกษาวัดมัชฌันติการาม