ไซเบอร์วนาราม.เน็ต

เว็บไซต์เพื่อพระพุทธศาสนา อารามหนึ่งบนโลกไซเบอร์

laithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithai

      ปีการศึกษา 2556 นี้ สำนักศาสนศึกษาวัดมัชฌันติการามเปิดเรียนช้าไปหน่อย เพราะตามปรกติจะต้องเปิดเรียนหลังวันวิสาขบูชาแต่เนื่องจากคณะครูและนักเรียนมีภารกิจหลายอย่าง นักเรียนส่วนมากกำลังศึกษาแผนกปริยัติสามัญที่โรงเรียนวชิรมกุฏฯ วัดมกุฎกษัตริยาราม ซึ่งมีกำหนดการปฐมนิเทศที่เขาใหญ่ โคราช หลังวันวิสาขบูชา โรงเรียนวัดเลยต้องเลื่อนการเปิดเรียนออกไป แม้จะช้าแต่ก็ยังทันกาล ไม่ใช่นานแล้วไม่ทันเวลา


      นักเรียนแผนกนักธรรม บาลีของสำนักศาสนศึกษาวัดมัชฌันติการามบางรูปต้องเรียนสามเวลาคือเช้าเรียนนักธรรม ภาคบ่ายเรียนปริยัติสามัญหรือชั้นปริญญาตรี โท เอก ภาคค่ำต้องเรียนบาลี นักเรียนที่มาใหม่หากไม่มีความตั้งใจจริง ไม่มีความอดทนพอมักจะไปไม่ค่อยรอด ต้องท่องคาถาประจำไว้เสมอว่า “อดทนถึงที่ได้ดีทุกคน” ผู้ที่เคยศึกษาจากสำนักศาสนศึกษาแห่งนี้ ปัจจุบันเป็นเจ้าคณะพระสังฆาธิการเป็นเจ้าคณะจังหวัดหลายรูป เรียนจบปริญญาโท ปริญญาเอกอีกจำนวนมาก ลาสิกขาออกไปทำหน้าที่พลเมืองที่ดีมีคุณภาพอีกมากมาย
      ในของส่วนครูสอนก็ไม่ต่างกับนักเรียนมากนัก บางรูปเป็นครูสอนที่โรงเรียนวชิรมกุฏฯ บางรูปสอนที่มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย ศาลายา นครปฐม บางรูปกำลังศึกษาในชั้นศาสนศาสตรบัณฑิต มหาบัณฑิต หรือแม้แต่ดุษฎีบัณฑิต ปัจจุบันวัดมัชฌันติการามจึงมีนักเรียนศึกษาทั้งนักธรรม บาลีและมัธยมศึกษาจนถึงปริญญาเอก

      วัดมัชฌันติการามแม้จะเป็นวัดเล็กๆ มีพระภิกษุสามเณรจำพรรษาไม่มากนัก แต่เจ้าอาวาสสนับสนุนด้านการศึกษาทุกแผนก ใครที่มีความเพียรพยายามที่พร้อมจะเรียนที่ไหนสามารถเรียนได้ แต่ทางวัดขอให้ศึกษานักธรรมและบาลีซึ่งถือว่าเป็นการศึกษาภาคบังคับของวัด
      คณะครูและนักเรียนจึงเป็นไปในทำนองพี่สอนน้อง ในแต่ละปีมีสอบได้บ้าง สอบตกบ้างตามสมควร การจัดการศึกษาอยู่ในลักษณะของคณะกรรมการบริหารการศึกษามีพระพุทธิสารโสภณ (พระมหา ดร. เดช กตปุญโญ)เจ้าอาวาสเจ้าสำนักเรียนและเป็นประธานกรรมการบริหาร พระมหา ดร. บุญไทย  ปุญญมโน ทำหน้าที่เป็นครูใหญ่ แต่พระภิกษุสามเณรในวัดมักจะนิยมเรียกว่า "อาจารย์ใหญ๋" ครูสอนนักธรรมในภาคเช้าอาจจะต้องมาเป็นเพื่อนร่วมชั้นกับนักเรียนในแผนกบาลีในภาคค่ำ ความรู้นั้นไม่ได้จำกัดด้วยเพศและวัยอาจจะศึกษาและเรียนทันกันได้

      เปิดเรียนวันแรกนักเรียนเก่าไม่มีปัญหาเดินเข้าเรียนได้เลย แต่นักเรียนใหม่ยังทำอะไรไม่ถูก ต้องคอยถามรุ่นพี่ว่าจะให้ทำอย่างไร แต่ทุกอย่างก็ดำเนินไปได้ด้วยดี นับเป็นเรื่องที่น่าอนุโมทนาอย่างยิ่งสำหรับผู้มีศรัทธาในการศึกษา ปีการศึกษานี้มีเจ้าภาพซื้อตำราเรียนถวายนักเรียนทุกรูปครบทุกชั้น เจ้าภาพมีหลายคนต้องขออนุโมทนาในกุศลเจตนาเป็นอย่างยิ่ง
      คำว่า "การศึกษา" ในพระพุทธศาสนานั้นมาจากคำในภาษาบาลีว่า “สิกฺขา” เป็นคำนามอิตถีลิงค์คือเพศหญิงแปลว่า “การศึกษา ข้อควรศึกษา ส่วนคำว่าครู มาจากภาษาบาลีว่า “ครุ”  ” เป็นคำนามปุงลิงค์คือเพศชาย แปลว่า “ครู ผู้สอน ผู้แนะนำ ผู้ควรเคารพ  ปีก หากเป็นคำคุณนามจะแปลว่า “ใหญ่ หนัก ผู้ควรแก่การเคารพนับถือ ผู้ควรได้รับการยกย่อง สำคัญ”  อีกคำหนึ่งที่ไม่ค่อยเป็นที่นิยมแต่ก็มีความหมายคล้ายกันคือ “สิกฺขาปก สิกฺขาปนก” เป็นคำคุณนามแปลว่า “ผู้ให้การศึกษา ครู”

      การศึกษานั้นในพระพุทธศาสนาแสดงไว้สามประการดังที่ปรากฏในสังคีติสูตร ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค(11/228/172)  ความว่า “สิกขาสามอย่างคือ(1) อธิศีลสิกขา หมายถึงสิกขาคือศีลยิ่ง(2)อธิจิตตสิกขาหมายถึงสิกขาคือจิตยิ่ง (3)อธิปัญญาสิกขาหมายถึงสิกขาคือปัญญายิ่ง”
      หากจะเรียกโดยย่อก็จะเป็น “ศีล จิต และปัญญา” แต่พุทธศาสนิกชน มักนิยมเรียกเพื่อความเข้าใจง่ายว่า “ศีล สมาธิ ปัญญา”  ศีล หมายถึงข้อปฏิบัติเพื่อการฝึกหัดอบรมในทางความประพฤติอย่างสูง  จิต (สมาธิ) ข้อปฏิบัติเพื่อการฝึกหัดอบรมจิตเพื่อให้เกิดคุณธรรมเช่นสมาธิอย่างสูง  และปัญญา ข้อปฏิบัติเพื่อการฝึกหัดอบรมปัญญาเพื่อให้เกิดความรู้แจ้งอย่างสูง
      การศึกษาของพระภิกษุสามเณรจึงเน้นที่การศึกษาสามด้านเป็นกิจของสมณะที่ควรศึกษา ดังที่แสดงไว้ในสมณสูตร อังคุตรนิกาย  ติกนิบาตร (20/521/294) ความว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย กิจของสมณะที่สมณะควรทำสามอย่างนี้คือ(1)การสมาทานอธิศีลสิกขา (2)การสมาทานอธิจิตตสิกขา (3) การสมาทานอธิปัญญาสิกขา  ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะฉะนั้นแหละ ท่านทั้งหลายพึงศึกษาอย่างนี้ว่า เราจักมีความพอใจอย่างแรงกล้าในการสมาทานอธิศีลสิกขา เราจักมีความพอใจอย่างแรงกล้าในการสมาทานอธิจิตตสิกขา เราจักมีความพอใจอย่างแรงกล้าในการสมาทานอธิปัญญาสิกขา ดูกรภิกษุทั้งหลาย ท่านทั้งหลายพึงศึกษาเช่นนี้แล”

      การจัดการเรียนการสอนสำหรับสำนักศาสนศึกษาวัดมัชฌันติการาม นอกจากจะมีวัตถุประสงค์เพื่อการสอบได้นักธรรมและบาลีในชั้นต่างๆแล้ว ยังจะต้องเน้นที่การสมาทานอธิศีลสิกขา การสมาทานอธิศีลจิตตขา และการสมาทานอธิปัญญาสิกขาไปพร้อมๆกันด้วย
      การเรียนนักธรรมและบาลีเป็นการศึกษาคำสอนของพระพุทธเจ้าซึ่งเป็นข้อหนึ่งในห้าข้อที่ทำให้พระภิกษุสามเณรได้จดจำคำสอนย่อมเป็นไปเพื่อความตั้งมั่น ไม่ฟั่นเฟือนแห่งพระสัทธรรม ดังที่มีหลักฐานปรากฏในสัทธรรมปฏิรูปกสูตร สังยุตตนิกาย นิทานวรรค (16/535/217)  ความว่า “ดูกรกัสสป เหตุห้าประการเหล่านี้แล ย่อมเป็นไปพร้อม เพื่อความตั้งมั่น ไม่ฟั่นเฟือน ไม่เลือนหายแห่งพระสัทธรรม คือ(1) ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา ในธรรมวินัยนี้ มีความเคารพยำเกรงในพระศาสดา (2) ในพระธรรม (3) ในพระสงฆ์ (4) ในสิกขา (5)ในสมาธิ  เหตุห้าประการเหล่านี้แล ย่อมเป็นไปพร้อมเพื่อความตั้งมั่น ไม่ฟั่นเฟือนไม่เลือนหายแห่งพระสัทธรรม”

      สามเณรเพ่งสอบได้นักธรรมชั้นตรี ส่วนสามเณรติ๊กสอบตกนักธรรมชั้นโท ปีนี้จึงมาเรียนในชั้นเดียวกัน สามเณรติ๊กนั่งเงียบไม่พูดไม่จาก้มหน้าตาดูตำราและฟังครูสอน แต่สามเณรเพ่งมีใบหน้าที่มีรอยยิ้มฟังครูสอนไปก็ยิ้มไป ทั้งคู่นั่งใกล้ๆกัน พอครูใหญ่เดินผ่านสามเณรเพ่งถามว่า “อาจารย์ใหญ่ครับ การศึกษาอาจเรียนทันกันหมดใช่ไหมครับ แต่ผมจำบทต่อไปไม่ได้ครับ” 
      ครูใหญ่บอกสามเณรเพ่งไปว่า “เป็นบทพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ห้า เป็นโคลงสี่สุภาพมีเนื้อความว่า

                              “ฝูงชนกำเนิดคล้าย         คลึงกัน
                        ใหญ่ย่อมเพศผิวพรรณ           แผกบ้าง
                        ความรู้อาจเรียนทัน               กันหมด
                        ยกแต่ชั่วดีกระด้าง                 ห่อนแก้ฤาไหว” 
      ครูใหญ่ฯ จึงบอกให้ครูประจำชั้นเขียนบนกระดาน นักเรียนทุกรูปจะได้ท่องจำจนขึ้นใจ  ครูใหญ่พูดจบสามเณรเพ่งก็หันไปมองสามเณรติ๊กด้วยรอยยิ้ม ส่วนสามเณรติ๊กยังคงก้มหน้าเปิดหนังสือตำรา เหมือนฟังแต่ไม่ได้ยิน มองแต่ไม่เห็น     

 

พระมหาบุญไทย  ปุญญมโน
10/06/56

เว็บไซต์ที่น่าสนใจ

กองธรรมสนามหลวง

กองบาลีสนามหลวง

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

กรมการศาสนา

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

บัณฑิตวิทยาลัย  มมร

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

สำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ(ธ)

เว็บไชต์นักศึกษาปริญญาเอก สาขาพุทธศาสน์ศึกษา มมร

 

วัดไทย

เว็บวัดในประเทศไทย

วัดไทยในต่างประเทศ

คณะสงฆ์ธรรมยุตUSA

 วัดป่าธรรมชาติ LA

พระคุ้มครอง

วัดธรรมยุตทั่วโลก

 

ส่วนราชการในประเทศไทย

มหาวิทยาลัยในประเทศไทย

ส่วนราชการในประเทศไทย

กระทรวงในประเทศไทย

 

หนังสือพิมพ์ไทย

ไทยรัฐ
เดลินิวส์
มติชน
ผู้จัดการ
กรุงเทพธุรกิจ
คม ชัด ลึก
บ้านเมือง
ข่าวสด
ฐานเศรษฐกิจ
ประชาชาติธุรกิจ
สยามกีฬา
แนวหน้า
โพสต์ทูเดย์
ไทยโพสต์
สยามรัฐ
สยามธุรกิจ
บางกอกทูเดย์

 

ข่าวภาษาต่างประเทศ

ข่าว CNN

ข่าว BBC

Bangkok Post

The Nation

หนังสือพิมพภาษาต่างประเทศ

เมนูสมาชิก