แสงแดดอุ่นและอุ่นไอแดดในฤดูหนาวมักจะนุ่มนวลเป็นพิเศษ โดยเฉพาะในประเทศที่ไม่ค่อยมีแดดให้เห็นมากนัก เพราะบางช่วงของฤดูกาลอากาศหนาวมากอุณหภูมิติดลบถึงสามสิบองศา รอบๆบริเวณจึงเต็มไปด้วยหิมะที่ขาวโพลนทั่วไป ลมหายใจของป่าไม้แทบสิ้นสลาย แล้วลมหายใจของมนุษย์เล่าจะทานทนได้ขนาดไหน ในวันที่มีแดดอุ่นจึงมีผู้คนส่งรอยยิ้มรับแสงแดดอย่างมีความสุข รอบๆวัดป่าดอลาร์น่าวนาราม บูแลงเง่ สวีเดนจึงเห็นแต่รอยยิ้มของผู้คนกลางแสงแดดอุ่น
พระธรรมทูตที่วัดดอลาร์น่าวนารามเล่าให้ฟังว่า “แสงแดดของที่นี่เป็นประดุจเทพเจ้า มันเป็นตัวแทนของความอบอุ่น คนสวีเดนจึงเห็นแสงแดดเหมือนพระเจ้าจริงๆ แต่แดดมักจะอยู่ได้ไม่นาน ในช่วงฤดูหนาวที่อุณหภูมิติดลบสามสิบองศา ไม่รู้จะทำอะไรนอกจากอยู่ในห้องพัก นอนมากก็เบื่อ อ่านหนังสือก็แล้ว เดินไปเดินมาในห้องและวัดนี่แหละครับ ซึ่งก็ไม่ค่อยมีที่ให้เดินมากนัก หากออกไปนอกอาคารมีหวังหนาวตาย อยู่ที่สวีเดนดีทุกอย่าง เสียอย่างเดียวคือมันหนาวเท่านั้นแหละครับ”
อาหารการกินของคนที่นี่มีทุกอย่าง แม้แต่ผักหวาน ปลาร้า ปลาเจ่า ทุกอย่างที่เมืองไทยส่งมาขายที่นี่ได้หมด หรือแม้แต่ใบมะขาวอ่อนก็ยังบรรจุกระป๋องมาขายเลยครับ หากอยู่ที่เมืองไทยคงขายไม่ได้แต่ที่ขายได้ คนไทยซื้อไปทำต้มยำปลาซ่อนใส่ใบมะขามอ่อน อร่อยไม่แพ้ใบมะขามสดเหมือนกันได้ชิมต้มยำปลาซ่อนใส่ใบมะขามอ่อนบรรจุกระป๋องแล้วต้องบอกว่าแยกไม่ออกจริงๆว่าเป็นใบมะขามอ่อนที่บรรจุกระป๋องมาจากเมืองไทย
เมื่อถามว่าผมอยากไปนอร์เวย์จะทำอย่างไร ผมอยากไปดูพระอาทิตย์เที่ยงคืนเท่านั้นมีโยมคนหนึ่งที่อยู่ทำงานที่สวีเดนมานานกว่าสามสิบปีแล้วเล่าให้ฟังว่า “สวีเดนและนอร์เวย์มีชายแดนติดกัน มีรถไฟไปมาถึงกันได้สะดวกใช้เวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมงก็ไปถึงแล้ว ส่วนเรื่องพระอาทิตย์เที่ยงคืนนั้น ไม่ต้องไปถึงนอร์เวย์ก็ได้อยู่ที่สวีเดนก็มีให้เห็นเหมือนกันประมาณเดือนมิถุนายน พระอาทิตย์จะไม่ตกดินหรือลับหายไปเพียงช่วงสั้นๆเท่านั้นมันมืดไปเพียงช่วงเวลานิดเดียวประมาณหนึ่งชั่วโมงเท่านั้นจากนั้นดวงอาทิตย์ก็โผล่ขึ้นมาอีกครั้งเหมือนไม่เคยตกดินมาก่อนเลย เพียงแต่ที่นอร์เวย์อาจจะเป็นเวลานานหน่อย วัดไทยในนอร์เวย์ก็มีวัดหนึ่งคือวัดป่าโพธิธรรม ธอนแฮม วัดสันตินิวาส ออสโล และยังมีสำนักสงฆ์อีกสองสามแห่งที่กำลังก่อตั้ง มีแนวโน้มว่าจะเพิ่มขึ้นอีกเรื่อยๆ การตั้งวัดที่ยุโรปไม่ได้ยาก เพียงแต่มีสมาคมดำเนินการขอจัดตั้งในรูปของสมาคม จากนั้นก็นิมนต์พระสงฆ์ไปอยู่จำพรรษา อาจเช่าบ้านอยู่หรือหากมีเงินก็ซื้อที่ดินสร้างวัดได้เลย ที่สำคัญไม่ได้อยู่ที่วัดแต่อยู่ที่พระสงฆ์อยู่จำพรรษาเพราะหายากมาก แม้จะมีพระธรรมทูตฝึกอบรมจากสำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศที่สำเร็จตามหลักสูตรทุกปี แต่ก็ยังไม่เพียงพอ เพราะพระที่จะเป็นเจ้าอาวาสได้นั้นจะต้องมีคุณสมบัติ มีความเสียสละ มีความอดทนเป็นเลิศ ที่สำคัญจะต้องทนหนาวได้ด้วย เพราะที่ยุโรปความหนาวคืออุปสรรคที่สำคัญที่สุด ทนหนาวไม่ได้ก็อยู่ไม่ได้”
วัดของคณะสงฆ์ไทยในยุโรปมีจำนวนมากเฉพาะที่สวีเดนก็มีถึงห้าวัดประกอบด้วยวัดสันตินิวาส ฮานิงเก้ วัดดอลาร์น่าวนาราม บูแลงเง่ วัดป่โกเธนเบอร์ก โกเธนเบอร์ก วัดพุทธอุทยาน แฮรีด้า วัดสังฆบารมี เอสเลิฟ สำนักสงฆ์ที่กำลังเกิดขึ้นก็ยังมีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นอีกเรื่อยๆคนไทยไปทำงานที่ไหนก็มักจะคิดถึงพระพุทธศาสนา อยากจะมีวัดเพื่อที่จะได้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาและได้มีโอกาสทำบุญ วัดบางแห่งอยู่ไกลมากต้องใช้เวลาเดินทางไปวัดหนึ่งวันหนึ่งคืน แม้จะอยู่ห่างไกลก็ยังพากันเดินทางไปวัดจนได้
พิธีกรรมทางศาสนาส่วนมากมักจะจัดในวันหยุด เพราะคนไทยส่วนมากจะทำงานในวันธรรมดามีเวลาหยุดในวันเสาร์วันอาทิตย์ จึงมีเวลามาวัดในช่วงวันหยุด ส่วนหนึ่งจะนอนพักที่วัดจนถึงเย็นวันอาทิตย์จึงจะกลับบ้าน อย่างเช่นวันวิสาขบูชาตามปรกติจะตรงกับวันเพ็ญเดือนหกซึ่งจะตรงกับวันที่สิบเจ็ดพฤษภาคม แต่ที่วัดสังฆบารมีจัดก่อนหนึ่งอาทิตย์ ส่วนวัดดอลาร์น่าวนารามจะจัดในวันอาทิตย์ที่ยี่สิบสองพฤษภาคม หากจัดในวันที่ตรงกับวันวิสาขบูชาจริงๆแทบจะไม่มีพุทธศาสนิกชนมาร่วมงานเลย
พระธรรมทูตรูปหนึ่งเล่าให้ฟังว่า “วัดดอลาร์น่าวนารามตั้งอยู่กลางป่าสนริมทะเลสาบ อากาศหนาวเย็นตลอดปี การเดินทางตามปรกติจะมีรถยนต์โดยสารประจำทางผ่านวันละหนึ่งครั้งคือเช้าหนึ่งครั้งและเย็นหนึ่งครั้ง หากผิดเวลาก็จะต้องพักที่วัด เพราะวัดอยู่ห่างไกลจากชุมชนมาก ไม่รู้ว่าเจ้าอาวาสคิดอย่างไรจึงมาซื้อที่แห่งนี้สร้างเป็นวัดไทยขึ้นมา ความจริงคืออาคารที่เป็นวัดในปัจจุบันเป็นโรงเรียนเก่าที่กิจการไปไม่รอดจึงเลิกกิจการโรงเรียนไป อุปกรณ์เครื่องใช้งานต่างๆจึงเหมาะกับนักเรียน มีห้องอาบน้ำ มีห้องน้ำหลายห้องอย่างพอเพียงกับผู้ที่มาพักแรม แต่มีปัญหาเรื่องค่าใช้จ่ายเพราะในแต่ละเดือนค่าใช้จ่ายเช่นค่าน้ำ ค่าไฟแพงมาก โดยเฉพาะค่าเครื่องทำความร้อนซึ่งเป็นสิ่งที่จำเป็นที่สุดต้องใช้งบประมาณค่อนข้างสูง”
พระธรรมทูตส่วนหนึ่งไปสอนพระพุทธศาสนาในมหาวิทยาลัย แต่เป็นเวลาสั้นๆส่วนมากจะเป็นการสอนวิปัสสนา การทำสมาธิหรือหลักธรรมสำคัญของพระพุทธศาสนา แต่เท่าที่เห็นยังไม่มีชาวสวีเดนท่านใดเข้ามาอุปสมบทในพระพุทธศาสนาเลย แม้จะมีบางคนพยายามเข้ามาศึกษาแนวปฏิบัติของพระพุทธศาสนาอยู่บ้าง แต่ทว่าเรื่องการบวชนั้นคนสวีเดนคงยังไม่คุ้นเคยกับการดำเนินชีวิตตามแบบสมณะมากนัก ก่อนการประชุมคณะสงฆ์ยุโรปจะเริ่มขึ้นยังไม่เห็นพระสงฆ์ชาวสวีเดนแม้แต่รูปเดียว มีแต่พระสงฆ์ไทยและพุทธศาสนิกชนชาวไทยมาช่วยงาน
การที่ศาสนาจะตั้งมั่นในประเทศใดนั้นต้องมีคนในพื้นที่เข้ามาบวช และให้คนท้องถิ่นสอนคนท้องถิ่นจึงจะได้ประโยชน์เต็มที่ พระสงฆ์ไทยคงอยู่ตลอดไปไม่ได้สักวันหนึ่งก็ต้องกลับภูมิลำเนายิ่งมาเจออากาศที่ไม่คุ้นเคยโอกาศที่จะเจ็บป่วยเป็นไปได้สูง แสดงแดดอุ่นในตอนกลางวันจางหายไปนานแล้ว คงเหลือแต่กระแสลมแรงพัดกระหน่ำจนหนาวเสียดกระดูก หากแสงแดดเป็นเทพเจ้าจริงทำไมไม่อยู่ให้ตลอดวัน เทพเจ้าปรากฎกายเพียงครู่เดียว จากนั้นช่วงเวลาที่เหลือจึงปล่อยให้ซาตานคือความหนาวแสดงตนต่อไปตลอดคืนและวัน
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
19/05/54