ใกล้เทศกาลวันอาสาฬหบูชาและวันเข้าพรรษา พุทธศาสนิกชนส่วนหนึ่งอยากทำบุญโดยการถวายเทียนเข้าพรรษา ผ้าอาบน้ำฝน สลากภัตเป็นต้นซึ่ง ร้านค้าเครื่องสังฆภัณฑ์บางแห่งมีคำถวายทั้งภาษาไทยและบาลีแถมมาให้ด้วย แต่มีท่านหนึ่งโทรศัพท์มาถามว่าจะถวายเครื่องคอมพิวเตอร์พร้อมทั้งอุปกรณ์ให้กับสำนักงานของวัดเพื่อใช้ในกิจการของคณะสงฆ์ โดยบอกว่าไม่ได้ถวายให้ใช้ส่วนตัวแต่ต้องการถวายแด่วัดเพื่อใช้เป็นสมบัติส่วนรวม จะกล่าวคำถวายว่าอย่างไร
ในสมัยพุทธกาลเครื่องคอมพิวเตอร์ไม่มี แต่พอมาถึงปัจจุบันจะใช้ศัพท์ว่าคอมพิวเตอร์เลยก็ดูกระไรอยู่ เพื่อรักษาระเบียบแบบแผนไว้จึงต้องหาบัญญัติศัพท์ขึ้นมาใหม่ หนังสือศัพท์คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ ราชบัญทิตยสถาน บัญญัติศัพท์คำว่า “Computer” ว่า ”คอมพิวเตอร์ คณิตกรณ์ จากภาษาอังกฤาเช่นคำว่า “Hardware” บัญญัติว่า “ส่วนเครื่อง ส่วนอุปกรณ์ ฮาร์ดแวร์” คำว่า “software” บัญญัติว่า “ส่วนชุดคำสั่ง ซอฟต์แวร์”
แต่เคยได้ยินบางท่านแปลด้วยสำนวนที่ถอดมาจากภาษาอังกฤษว่า “กระด้างภัณฑ์” และ “ลมุลภัณฑ์” หากจะใช้ตามก็ดูกระไรอยู่ ศัพท์บางคำคนนิยมใช้ตามศัพท์ภาษาอังกฤษคือฮาร์ดแวร์และซอฟแวร์ หากจะใช้เป็นภาษาบาลีน่าจะตรงกับคำว่า “ครุภัณฑ์และลมุลภัณฑ์” แต่คำว่าครุภัณฑ์มีความใช้แทนสิ่งอื่นแล้วเหลือแต่คำว่า “ลมุลภัณฑ์” ที่พอจะใกล้เคียง มีบางคนเสนอว่าเมื่ออยู่ในประเทศไทยทำไมไม่ใช้เป็นภาษาไทย เนื่องภาษาบาลีเป็นภาษาที่ใช้บันทึกคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาท จึงเป็นเอกลักษณ์พิเศษเฉพาะของพระพุทธศาสนา หากจะรักษาไว้ย่อมได้ประโยช์ อีกอย่างหากใช้ภาษาไทยหมดโดยไม่มีคำภาษาบาลีเลย อาจจะมีผู้ไม่หวังดีต่อพระพุทธศาสนาแปลและตีความคำภาษาบาลีบางคำไปเป็นอย่างอื่นได้ การบัญญัติศัพท์ใหม่ก็เพื่อความสะดวก ไม่ได้เป็นการหลบหลู่คำสอนของพระพุทธศาสนาแต่อย่างใด
ในสมัยพุทธกาลพระเจ้าพิมพิสารถวายสวนไผ่หรือสวนเวฬุวันเป็นอารามหรือวัดแห่งแรกในพระพุทธศาสนาต่อมานิยมเรียกว่า “เวฬุวนาราม” มีคำถวายสั้นๆที่แสดงไว้ในมหาวรรคภาค(4/63/55) ความว่า “ลำดับนั้นพระเจ้าพิมพิสารทรงจับพระสุวรรณภิงคาร ทรงหลั่งน้ำน้อมถวายแด่พระผู้มีพระภาค ด้วยพระราชดำรัสว่าหม่อมฉันถวายสวนเวฬุวันนั่นแก่ภิกษุสงฆ์ มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุขพระพุทธเจ้าข้า ภาษาบาลีใช้คำว่า “อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร โสวณฺณมยํ ภิงฺคารํ คเหตฺวา ภควโต โอโณเชสิ เอตาหํ ภนฺเต เวฬุวนํ อุยฺยานํ พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส ทมฺมิ ฯ ส่วนคำถวายทานต่างๆนั้นขึ้นอยู่กับโอกาสของแต่ละบุคคล สถานที่ สิ่งของ ผู้รับ คำถวายจึงไม่ได้แสดงไว้อย่างใดอย่างหนึ่งเป็นแบบแผนตายตัว
ภาษาใหม่ๆบางคำอาจใช้ศัพท์ภาษาไทยได้ แต่ถ้าใช้เป็นคำในภาษาบาลีได้ ก็น่าจะใช้เป็นภาษาบาลี เครื่องอคมพิวเตอร์มีผู้บัญญัติศัพท์ว่า “วิเสสมุทธายนฺตํ” หรือเขียนตามแบบภาษาไทยว่า “วิเสสะมุทธายันตัง” แปลตามภาษาได้ว่า “เครื่องยนต์ที่มีสมองอันวิเศษ” ก็น่าจะใช้กับคำว่าเครื่องคอมพิวเตอร์ได้ วันนี้ลองรวบรวมคำถวายทานต่างๆ เผื่อจะเป็นประโยชน์กับคนทั่วไปที่กำลังคิดจะถวายวัตถุทานในช่วงเทศกาลเข้าพรรษา
1. คำถวายเครื่องคอมพิวเตอร์
ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ปะฏิชานาตุ มะยัง เอตัง วิเสสะมุทธายันตัง (คณิตะกะระณานัง) สะปะริวารัง สังฆะกิจเจสุ วะลัญชะนัตถายะ อิมัสมิง อาราเม ภิกขุสังฆัสสะ นิยยาเทมะ สาธุ โน ภันเต อะยัง สังฆะกิจเจสุ วะลัญชะนัตถายะ วิเสสะมุทธายันตัสสะ(คณิตะกะระณานัสส) ทานัสสะ อานิสังโส อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ สังวัตตะตุ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวายเครื่องคอมพิวเตอร์ พร้อมกับของบริวารนี้ แก่พระภิกษุสงฆ์ ในพระอารามนี้ เพื่อประโยชน์เป็นเครื่องอาศัยใช้สอย ในกิจการของสงฆ์ทั้งหลาย ขออานิสงส์แห่งการถวายเครื่องคอมพิวเตอร์ เพื่อประโยชน์เป็นเครื่องอาศัยใช้สอย ในกิจการของสงฆ์ทั้งหลายเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย จงเป็นไป เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลายมีมารดาบิดาเป็นตนด้วย ตลอดกาลนาน เทอญ ฯ
หากจะถวายเครื่องอุปกรณ์อื่นๆก็เพียงแต่เปลี่ยนคำว่า “วิเสสะมุทธายันตัง” เป็นคำอื่นเช่นกล้องถ่ายรูปก็ใช้คำว่า “ รูปัคคาหะกมัญชุสัง” พัดลมใช้คำว่า “ยันตะวีชะนิง” เครื่องปรับอากาศหรือเครื่องทำความเย็นใช้คำว่า “สีตะละกะระยันตัง” เครื่องถ่ายเอกสารใช้คำว่า “อักขะราทิปะฏิพิมพานัง” โทรศัพท์ “ทูระสัททะสะวะนะยันตัง” โทรทัศน์ใช้คำว่า “ทูระสัททะสะวะนะยันตัง” เครื่องขยายเสียงใช้คำว่า “โฆสะนายันตุปะกะระณานิ” เป็นต้น ส่วนคำถวายอุปกรณ์อย่างอื่นหาดูได้จากหนังสือ “สากลทาน” มีคำถวายหลายอย่าง วันนี้นำมาเป็นตัวอย่างบางอย่างดังต่อไปนี้ เขียนเป็นแบบภาษาไทย แต่อ่านแบบบาลี เพื่อสะดวกกับคนที่ไม่คุ้นกับบาลี
ถ้าถวายหลายอย่างก็เปลี่ยนคำลงท้ายเช่น "คณิตกรณัง สปริวารัง" ก็เปลี่ยนเป็น "คณิตกรณานิ สปริวานิ" เป็นต้น
2. คำถวายรถยนต์
ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ปะฏิชานาตุ มะยัง ภันเต เอตัง ยันตะระถัง สะปะริวารัง จาตุททิสัสสะ ภิกขุสังฆัสสะ อาคะตานาคะตัสสะ วะลัญชะนัตถายะ อิมัสสะหมิง อาวาเส นิยยาเทมะ สาธุ โน ภันเต อะยัง จาตุททิสัสสะ ภิกขุสังฆัสสะ อาคะตานาคะตัสสะ วะลัญชะนัตถายะ ยันตะระถัสสะ ทานัสสะ ผะละวิปาโก อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ สังวัตตะตุฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ขอพระสงฆ์จงรับทราบ ข้าพเจ้าทั้งหลายขอมอบถวายรถยนต์คันนี้ พร้อมกับของบริวารไว้ในอาวาสนี้ เพื่อประโยชน์เป็นเครื่องอาศัยใช้สอย ของพระภิกษุสงฆ์ ผู้อยู่ในทิศทั้ง 4 ทั้งที่มาแล้วและยังมิได้มา ขอผลวิบาก แห่งการถวายรถยนต์ เพื่อประโยชน์เป็นเครื่องอาศัยใช้สอย ของพระภิกษุสงฆ์ ผู้อยู่ในทิศทั้ง 4 ทั้งที่มาแล้วและยังมิได้มานี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย จงเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลาย มีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย ตลอดกาลนานเทอญ ฯ
3. คำถวายสังฆทานเพื่อตนเอง
อิมานิ มะยัง ภันเต ภัตตานิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ ภัตตานิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวาย ภัตตาหาร พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับภัตตาหาร พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย ตลอดกาลนาน เทอญ ฯ
4. คำถวายสลากภัต
เอตานิ มะยัง ภันเต สะลากะภัตตานิ สะปะริวารานิ อะสุกัฏฐาเน ฐะปิตานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ เอตานิ สะลากะภัตตานิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวาย สลากภัตตาหาร พร้อมกับของบริวารซึ่งตั้งไว้ ณ ที่โน้นเหล่านั้น แก่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับสะลากะภัตตาหาร พร้อมกับของบริวารเหล่านั้น ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยะชนทั้งหลาย มีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย ตลอดกาลนาน เทอญ ฯ
5.คำถวายเทียนพรรษา
ยัคเฆ ภันเต,สังโฆ ปะฏิชานาตุ , มะยัง ภันเต, เอตัง ปะทีปะยุคัง, สะปะริวารัง, เตมาสัง, พุทธัสสะ ปูชะนัตถายะ, อิมัสสะหมิง อะโปสะถาคาเร, นิยยาเทมะ, สาธุ โน ภันเต, อะยัง เตมาสัง , พุทธัสสะ , ปูชะนัตถายะ, ปะทีปะยุคัสสะ,ทานัสสะ , อานิสังโส , อัมหากัญเจวะ,มาตาปิตุอาทีนัญจะ,ปิยะชะนานัง, ทีฆะรัตตัง,หิตายะ สุขายะ สังวัตตะตุ.
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ขอพระสงฆ์โปรดรับทราบ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอมอบถวายเทียนคู่นี้ พร้อมกับของบริวาร ไว้ ณ อุโบสถนี้ เพื่อเป็นพุทธบูชาตลอดพรรษา ขออานิสงส์แห่งการถวายคู่เทียน เพื่อเป็นพุทธบูชา ตลอดพรรษนี้ของข้าพเจ้าทั้งหลาย จงเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลายมีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย ตลอดกาลนานเทอญ
6. คำถวายผ้าอาบน้ำฝน
อิมานิ มะยัง ภันเต วัสสิกะสาฏิกานิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ วัสสิกะสาฏิกานิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคันหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวายผ้าอาบน้ำฝนกับบริวารทั้งหลายเหล่านี้ แด่พระภิกษุสงฆ์ ข้าแต่ท่านผู้เจริญ ขอพระภิกษุสงฆ์จงรับผ้าอาบน้ำฝนกับทั้งบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์สุขแก่ข้าพเจ้าทั้งหลายสิ้นกาลนานเทอญ
7. คำถวายผ้าไตร
อิมานิ มะยัง ภันเต ติจีวะรานิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ
อิมานิ ติจีวะรานิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคันหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวายผ้าไตรจีวรกับทั้งบริวารเหล่านี้ แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับผ้าไตรจีวรกับทั้งบริวารเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์สุขแก่ข้าพเจ้าทั้งหลายสิ้นกาลนานเทอญ
8.คำถวายหนังสือธรรมะ
อิมานิ มะยัง ภันเต ธัมมะโปตถะกานิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ ธัมมะโปตถะกานิ สะปะริวารานิ ปฏิคคัณหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ นิพพานายะจะ
ข้าแต่พระภิกษุสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลายขอน้อมถวายหนังสือธรรมะกับทั้งของบริวารเหล่านี้ แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์จงรับหนังสือธรรมะกับทั้งของบริวารเหล่านี้ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข เพื่อมรรคผล นิพพาน แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย และขอให้ข้าพเจ้าทั้งหลาย จงเป็นผู้มีปัญญาเฉลียวฉลาด เจริญด้วยอายุ วรรณะ สุขะ พละ ปฏิภาณธนสารสมบัติ สิ้นกาลนานเทอญ
9.คำถวายคิลานเภสัช(ยารักษาโรค)
อิมานิ มะยัง ภันเต คิลานะเภสัชชานิ สะปะริวารานิ สังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต สังโฆ
อิมานิ คิลานะเภสัชชานิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัญจะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ญาตะกานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลายขอน้อมถวายยาบำบัดความป่วยไข้ กับทั้งเวชภัณฑ์ทั้งหลายเหล่านี้ แก่พระสงฆ์ ขอพระสงฆ์จงรับยาบำบัดความป่วยไข้ และเวชภัณฑ์ทั้งหลายเหล่านี้ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์สุขแก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย ญาติทั้งหลาย มีมารดาและบิดาเป็นต้นด้วย สิ้นกาลนานเทอญ
.jpg)
10. คำถวายหลอดไฟฟ้า
อิมานิ มะยัง ภันเต วิชชุปะทีเปยยานิ สะปะริวารานิ พุทธัสสะ ปูชะนัตถายะ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ วิชชุปะทีเปยยานิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวายหลอดไฟฟ้า พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ แก่พระภิกษุสงฆ์ เพื่อเป็นพุทธบูชา ขอพระภิกษุสงฆ์จงรับหลอดไฟฟ้า พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลายมีมารดาบิดาเป็นตนด้วย ตลอดกาลนาน เทอญ ฯ
11. คำถวายปัจจัย ๔ (คือ ผ้า อาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่องใช้ต่าง ๆ และยารักษาโรค)
อิเม มะยัง ภันเต จะตุปัจจะเย อิธะ อาหะริตตะวา ภิกขุสังฆัสสะ นิยยาเทมะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิเม จะตุปัจจะเย ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย น้อมนำปัจจัย ๔ มา ณ ที่นี้แล้ว ขอมอบถวายแก่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับปัจจัย ๔ เหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย ตลอดกาลนาน เทอญ ฯ
12.คำถวายสังฆทาน
อิมานิ มะยัง ภันเต ภัตตานิ สะปะริวารานิ อัญญัตตระ ภาชะเนหิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ ภัตตานิ สะปะริวารานิ อัญญัตตระ ภาชะเนหิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวายภัตตาหาร พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ยกเว้นภาชะนะทั้งหลาย แก่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับภัตตาหาร พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ยกเว้นภาชนะทั้งหลาย ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลาย มีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย ตลอดกาลนาน เทอญ ฯ
หากใครคิดจะถวายอะไร แต่คิดหาคำศัพท์เป็นภาษาบาลีไม่ได้ ก็ให้แก้ปัญหาเบื้องต้นด้วยการถวายสังฆทานก็ได้เหมือนกัน การเริ่มต้นด้วยการให้สามารถขจัดมลทินความเศร้าหมองคือความตระหนีได้ พึงชนะคนตระหนี่ด้วยการให้ ชนะคนเหลวไหลด้วยความจริง
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
รวบรวม
12/07/54