วัดไทยธรรมยุตในประเทศสวีเดนมีหลายวัด แต่พระสงฆ์แทบทุกวัดมักจะเคยอยู่จำพรรษาที่วัดสันตินิวาสมาก่อน ภายหลังจึงค่อยๆขยายไปยังเมืองอื่น วัดสันตินิวาสจึงเป็นเหมือนจุดเริ่มต้นของวัดไทยในประเทศสวีเดน วัดแห่งนี้มีเนื้อที่มากกว้างขวางมาก มีถนนตัดผ่านกลางวัด ตั้งอยู่กลางป่าอันเงียบสงัดชานกรุงสต็อกโฮล์ม ปัจจุบันมีพระครูประกาศพุทธญาณ(สุเทพ)เป็นเจ้าอาวาส พร้อมทั้งมีพระธรรมทูตอยู่จำพรรษาอีกหลายรูป
ผู้เขียนได้พบเพื่อนเก่าที่วัดแห่งนี้คือพระอาจารย์บุญซี อกิญจโนที่เคยพบกันที่เมืองพาราณสีประเทศอินเดีย ประมาณปีพุทธศักราช 2541 ช่วงนั้นพระอาจารย์บุญซีเดินทางไปพักที่หอเสนคุปตะภายในบาณารัส ฮินดู ยูนิเวอร์ซิตี้หรือที่พระสงฆ์ไทยนิยมเรียกติดปากว่ามหาวิทยาลัยพาราณสีซึ่งมีพระสงฆ์ไทยศึกษาต่อเป็นจำนวนมาก จากนั้นมาอีกหลายปีก็ไม่เคยได้พบท่านอีกเลย ได้ยินเพียงข่าวว่าท่นอยู่จำพรรษาที่ต่างประเทศ จนกระทั่งมาพบกันที่วัดสันตินิวาสในวันที่กระแสลมแรงและหนาวเหน็บแม้จะอยู่ในช่วงฤดูร้อนของประเทศสวีเดน
ประวัติความเป็นมาของวัดสันตินิวาสนั้นสรุปว่า “เมื่อปี พ.ศ.2536 พระอาจารย์คณะหนึ่งเดินทางมาเผยแผ่พระพุทธศาสนาที่กรุงสตอกโฮล์ม ท่านได้อบรมธรรมะปฏิบัติแก่ญาติโยมโดยสอนให้รู้จักรักษาศีล นั่งสมาธิเจริญภาวนา มีกลุ่มชนชาวไทยและชาวสวีเดนเกิดความศรัทธา จึงรวมกลุ่มกันจัดตั้งเป็นสมาคมโดยได้จดทะเบียนถูกต้องตามกฏหมายของประเทศสวีเดน เริ่มต้นกิจกรรมโดยการเช่าสถานที่เพื่อทำบุญตักบาตร ฟังธรรม ทำวัตรสวดมนต์และได้นิมนต์พระสงฆ์จากวัดป่าโคเปนเฮเกนประเทศเดนมาร์ก มาอบรมธรรมสอนสมาธิภาวนาให้กับผู้สนใจทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ
พระภิกษุที่จำพรรษาในยุคแรกๆคือ พระมหาวิรัติ และพระพฤหัส มาประจำชั่วคราว ซึ่งทางสมาคมได้เช่าอพาร์ทเม้นท์ให้เป็นที่พัก และทำกิจกรรมทางศาสนา ต่อมาคุณอัมพร ทู่โน่ และคณะกรรมการได้กราบอาราธนา พระเดชพระคุณ พระกวีวรญาณ เลขานุการสำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ มาดูงานเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศสวีเดน และท่านได้เมตตาตั้งชื่อ ให้ใหม่ว่า “วัดไทย สตอกโฮล์ม” เพื่อเป็นชื่อไว้ใช้ชั่วคราวก่อน ต่อมาคุณอัมพร ได้อาราธนานิมนต์พระอาจารย์ฟ้าหย่อน และ พระอาจารย์มานะ ซึ่งเป็นพระธรรมทูตสายต่างประเทศมาปฏิบัติศาสนกิจและจำพรรษา ปี พ.ศ. 2542
ต่อมาจึงได้ซื้อบ้านและที่ดินที่ Almvägen 11, 136 71 Haninge ในราคา 1,360,000 โครน (อัตราแลกเปลี่ยนประมาณ 1 โครนประมาณ 4 บาท) ได้ย้ายเข้ามาอยู่เมื่อ วันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2542 และได้รับแต่งตั้งให้เป็นวัดในปีเดียวกัน เมื่อมีสถานที่ปฏิบัติศานกิจแน่นอนแล้ว ทางคณะกรรมการมีความประสงค์จะเปลี่ยนชื่อวัดใหม่ให้มีความหมายในทางธรรมจึง ได้กราบเรียนปรึกษาพระเดชพระคุณพระกวีวรญาณ เพื่อเป็นศิริมงคลยิ่งขึ้นท่านเจ้าคุณได้กราบเรียนเสนอ พระเดชพระคุณ พระญาณวโรดม เลขาธิการคณะธรรมยุต และกรรมการมหาเถรสมาคม ตั้งชื่อให้ใหม่เพื่อให้มีความหมายในทางธรรมและตรงกับสถานที่ พระเดชพระคุณได้เมตตาตั้งชื่อให้ใหม่ว่า “วัดสันตินิวาส” ซึ่งมีความหมายว่า “ที่อยู่ หรือดินแดนแห่งความสงบ” และที่แห่งนี้จึงกลายเป็นวัดไทยในสวีเดนในยุคแรกๆ ก่อนจะมีวัดอื่นๆตามมา(ที่มา: http://www.109wat.com/bk01.php?id=535)
พระครูประกาศพุทธญาณเจ้าอาวาสเล่าให้ฟังว่า “ปัจจุบันวัดสันตินิวาสมีเนื้อที่กว้างขวางมาก มีคลองน้ำไหลผ่าน มักจะมีนกเป็ดน้ำจำนวนมากเดินเล่นในช่วงที่มีแดดอุ่น บริเวณวัดยังอุดมไปด้วยป่าไม้นานาพรรณ ที่มากที่สุดคือป่าสนที่ลำต้นสูงเสียดฟ้า อากาศหนาวเย็นตลอดปี ในช่วงฤดูหนาวจะมีหิมะตกปกคลุมบางปีสูงถึงเข่า ต้องคอยกวาดอยู่ทุกวัน กฏหมายของที่นี่ระบุไว้ว่าหากมีคนกิดอุบัติเหตุเพราะหิมะในบริเวณวัดหรือหน้าวัด ทางวัดจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายทุกอย่าง ในเวลที่มีงานเทศกาลสำคัญจะมีประชาชนชาวไทยและสวีเดนมาร่วมงานเป็นจำนวนมาก ผมอยู่ที่นี่มานานแล้ว และยังมีคนถวายที่ดินในเมืองอื่นๆเพื่อสร้างวัดอีกหลายแห่ง และยังขยายไปยังประเทศอื่นๆเช่นนอร์เวย์อีกด้วย วัดไทยในสวีเดนยังเป็นที่ต้องการอีกมาก เพราะคนไทยในสวีเดนมีจำนวนมากกว่าหมื่นคน จะไปไหนมาไหนมักจะพบคนไทยอยู่แทบทุกแห่ง แม้แต่บนภูเขาก็ยังมีคนไทยอาศัยอยู่ ท่านมหาน่าจะลองมาจำพรรษาที่สวีเดนสักพรรษาจะได้ข้อมูลที่สมบูรณ์” พระครูประกาศพุทธญาณเอ่ยชวนในตอนท้าย
คนไทยในสวีเดนคงมีมากอย่างที่ท่านพระครูประกาศฯกล่าวถึง เพราะจะเดินไปไหนก็จะมีคนไทยเข้ามาทักทายตลอด แม้แต่ในขณะที่รอรถไฟก็ยังมีคนเข้ามาทักทาย บางคนมากับสามีชาวสวีเดน บางคนเปิดร้านอาหารไทย บางคนทำงานเก็บผลไม้ บางคนมาทำงานในไร่ มีจำนวนหนึ่งที่มาเพื่อการศึกษา ในมหาวิทยาลัยที่สต็อกโฮล์ม และเมืองลุนด์มีนักศึกษาไทยอยู่หลายคน
มีหญิงวัยหกสิบปีท่านหนึ่งบ้านเดิมอยู่จังหวัดนครพนมเล่าให้ฟังว่า “สามีชาวสวีเดนเสียชีวิตแล้ว มีลูกชายคนหนึ่งจึงให้เขาเรียนหนังสือที่สวีเดน เพราะเขาให้เรียนฟรี เรียนจบแล้วยังมีงานให้ทำอีก อยู่ที่สวีเดนไม่ตกงานประเทศนี้เป็นรัฐสวัสดิการ ทำงานได้เงินเดือนมากยิ่งต้องจ่ายภาษีมาก แม้แต่คนตกงานก็ยังมีเงินเดือน แต่ถ้าหากกลับเมืองไทยยังมองไม่เห็นอนาคต เพื่อความก้าวหน้าของลูกชายจึงตัดสินใจอยู่ที่สวีเดนเป็นเพื่อนลูกชาย”
วันนั้นได้พักและพบปะสนทนากับเจ้าอาวาสและยังได้สนทนากับเพื่อนเก่าคือพระอาจารย์บุญซี อกิญจโนแล้วสัมผัสได้ถึงความสงบตามชื่อวัดสันตินิวาส แต่จะเป็นเพราะสาเหตุใดไม่อาจทราบได้ พระสงฆ์ที่เคยอยู่จำพรรษาที่วัดสันตินิวาสแห่งนี้มักจะแยกตัวออกไปตั้งวัดใหม่เกือบทุกปี ไม่เว้นแม้แต่วัดดอลาร์น่าวนาราม เมืองบูแลเง่ สถานที่จัดประชุมคณะสงฆ์ในสหภาพยุโรป เจ้าอาวาสวัดดอลาร์น่าฯก็เคยอยู่จำพรรษาที่วัดสันตินิวาสแห่งนี้มาก่อน
วัดไทยธรรมยุตในประเทศสวีเดนเท่าที่ขึ้นทะเบียนวัดปัจจุบันมีห้าแห่งคือวัดสันตินิวาส สต็อกโฮล์ม วัดดอลาร์น่าวนาราม บูแลงเง่ วัดป่าโกเธนเบอร์ก เมืองโกเธนเบอร์ก วัดพุทธอุทยาน ฮาริด้า วัดสังฆบารมี เอสเลิฟ หากใครที่มีโอกาสผ่านไปที่สวีเดนแวะเข้าไปเยี่ยมเยือนได้
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
03/06/54