หญิงรูปสวยหน้าตายิ้มแย้ม มีศิลปะย่อมเป็นที่ต้องตาต้องใจของชายทั่วไป ในทางตรงกันข้ามชายรูปงาม หน้าตาผ่องใส รู้จักหาของฝากของกำนัลแก่สาวเจ้าและครอบครัวของเธอบ่อยๆแม้จะเป็นสิ่งเล็กเพียงน้อย ก็ย่อมเป็นที่รักที่ชอบใจของหญิงสาวและเครือญาติได้เหมือนกัน เรียกว่าเข้าตามตรอกออกตามประตู
การที่หญิงและชายจะรักกันนั้นมีสาเหตุมาจากหลายประการ หญิงจะผู้ใจชายไว้ได้นั้น ในพระพุทธศาสนามีแสดงไว้ด้วยเหตุแปดประการดังที่ปรากฎในพันธนสูตรที่ ๑ อังคุตตรนิกาย (๒๓/๑๐๗/๑๔๙)ความว่า“หญิงย่อมผูกชายไว้ด้วยอาการแปดอย่างคือ หญิงย่อมผูกชายไว้ด้วยรูป ด้วยการยิ้มแย้ม ด้วยคำพูด ด้วยเพลงขับ ด้วยการร้องไห้ ด้วยอากัปปกิริยา ด้วยของกำนัล ด้วยผัสสะ ดูกรภิกษุทั้งหลาย หญิงย่อมผูกชายไว้ด้วยอาการแปดอย่างนี้"
ส่วนการที่ชายจะผูกใจหญิงไว้ได้ มีปรากฎในพัธนสูตรที่ ๒ (๒๓/๑๐๘/๑๔๙) ความว่า“ชายย่อมผูกหญิงไว้ด้วยอาการแปดอย่างคือชายย่อมผูกหญิงไว้ด้วยรูป ด้วยการยิ้มแย้ม ด้วยคำพูด ด้วยเพลงขับ ด้วยการร้องไห้ ด้วยอากัปปกิริยา ด้วยของกำนัล ด้วยผัสสะ ชายย่อมผูกหญิงไว้ด้วยอาการแปดอย่างนี้" สัตว์ที่ถูกผูกด้วยอาการแปดอย่างนี้ชื่อว่าถูกผูกด้วยบ่วงคนมีความรักย่อมถูกบ่วงแห่งรักผูกไว้ บ่วงแห่งรักยากนักจะดิ้นหลุด บ่วงแห่งบุตรแน่นแท้แก้ลำบาก
หญิงรูปสวยชายรูปหล่อยิ้มสวย พูดเพราะ ร้องเพลงน่าฟังย่อมได้เปรียบ แต่นั่นเป็นเพียงสิ่งเริ่มต้นเท่านั้น แต่การจะอยู่ร่วมกันได้นานหรือไม่นั้นต้องมีปัจจัยอื่นคอยเสริมด้วย เป็นคนหากมีดีสักอย่างก็สามารถหาคู่ได้ แต่ถ้ามีครบทั้งแปดประการนั่นคือคนที่สมบูรณ์พร้อมดีเลิศประเสริฐศรี หญิงบางคนรูปไม่สวยแต่มีผัสสะดีก็ย่อมจะผูกใจชายไว้ได้ดังนางปัญจปาปีหรือนางขี้เหร่ห้าประการ ทั้งปากแหว่ง จมูกบี้ ตาเหล่ เป็นต้น แต่มีดีที่ผัสสะยังสามารถเป็นมหเสีของพระราชาได้ทั้งสองพระองค์ เรื่องของนางขี้เหร่แต่ได้ดีนี้จะเล่าให้ฟังในวันต่อไป
ครอบครัวนี้มีพ่อแม่ลูกอยู่กันอย่างมีความสุข เวลาเย็นตะวันกำลังลับทิวไม้ สายลมเย็นๆพัดมาแผ่วเบา หน้าประตูชัย นครเวียงจันทร์ พอถึงเวลาเย็นจะมีผู้คนหลากหลายมานั่งพักผ่อนมีเสียงเพลงขับกล่อม บางคนวิ่งออกกำลังกาย บางคนเล่นกีฬา ชีวิตช่างสงบสุข ครอบครัวอยู่กันด้วยความรัก พ่อแม่ลูกมีสุขภาพจิตที่ดี ชีวิตครอบครัวย่อมยืนยาว
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
เรียบเรียง
๑๒/๐๒/๕๓